Trẻ bị tiêu chảy nên ăn gì? Trẻ bị tiêu chảy kiêng ăn gì để mau khỏi bệnh?

Dinh dưỡng hợp lý đóng vai trò quan trọng trong quá trình chăm sóc trẻ bị tiêu chảy. Việc lựa chọn đúng thực phẩm không chỉ giúp làm dịu hệ tiêu hóa đang bị tổn thương mà còn hỗ trợ bổ sung năng lượng, ngăn ngừa mất nước và rút ngắn thời gian điều trị. Tuy nhiên, không phải loại thực phẩm nào cũng phù hợp với trẻ đang gặp vấn đề về tiêu hóa. Nếu ăn sai cách, tình trạng tiêu chảy có thể kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng hơn. Vậy trẻ bị đi ngoài nên ăn gì, kiêng gì để hỗ trợ phục hồi nhanh chóng? Hãy cùng Maru Care tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây nhé!

1. Nguyên nhân thường gặp gây tiêu chảy

• Tiêu chảy là tình trạng rối loạn tiêu hóa đặc trưng của việc đi ngoài phân lỏng, nhiều lần trong ngày. Trẻ bị tiêu chảy có thể kèm theo các triệu chứng như: đau bụng, buồn nôn, mệt mỏi và mất nước.
• Tùy theo nguyên nhân và mức độ, tiêu chảy được chia thành nhiều loại như tiêu chảy cấp, mạn tính, thẩm thấu hoặc xuất tiết. Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp khiến trẻ bị đi ngoài:

1.1. Nhiễm khuẩn đường ruột

Đây là nguyên nhân hàng đầu gây tiêu chảy ở trẻ em. Các tác nhân như: vi khuẩn (Salmonella, E. coli, Clostridium…), virus (Rotavirus, Norovirus…) và ký sinh trùng thường xâm nhập vào cơ thể qua thực phẩm hoặc nguồn nước bị nhiễm bẩn. Chúng tấn công lớp niêm mạc ruột non, gây viêm và rối loạn chức năng hấp thu.

1.2. Ăn uống thiếu vệ sinh

• Thực phẩm không đảm bảo an toàn trong khâu bảo quản, chế biến hoặc sử dụng nguyên liệu sống như: gỏi, rau sống, thịt tái… dễ chứa mầm bệnh gây tiêu chảy.
• Ngoài ra, môi trường sinh hoạt không sạch sẽ (nhà vệ sinh bẩn, dùng chung đồ dùng với người bệnh) cũng làm tăng nguy cơ lây nhiễm.

1.3. Dị ứng hoặc không dung nạp thực phẩm

Một số trẻ bị tiêu chảy do không dung nạp lactose – một loại đường có trong sữa và các chế phẩm từ sữa. Khi không thể tiêu hóa được lactose, đường này sẽ lên men trong ruột, gây đầy hơi, đau bụng và đi ngoài phân lỏng.

1.4. Mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột

Việc sử dụng kháng sinh kéo dài có thể tiêu diệt các lợi khuẩn trong ruột, làm suy giảm khả năng tiêu hóa và hấp thu dưỡng chất, từ đó dẫn đến tiêu chảy.

1.5. Các bệnh lý tiêu hóa khác

Một số rối loạn như: viêm đại tràng, hội chứng ruột kích thích, bệnh Crohn hoặc bệnh Celiac cũng có thể là nguyên nhân sâu xa khiến trẻ bị đi ngoài kéo dài, cần được chẩn đoán và điều trị sớm.

> Xem thêm: Trẻ sơ sinh bị vàng da có sao không? Cách nhận biết trẻ sơ sinh bị vàng da

2. Dấu hiệu bé mắc bệnh tiêu chảy

• Trẻ bị tiêu chảy thường biểu hiện rõ qua việc đi ngoài nhiều lần với phân lỏng hoặc nước, kèm theo tình trạng rối loạn tiêu hóa. Tùy vào mức độ nghiêm trọng và độ tuổi của trẻ, tần suất đi ngoài có thể dao động từ vài lần đến hơn 10 lần/ngày.
• Ngoài triệu chứng đi ngoài phân lỏng, trẻ bị đi ngoài có thể xuất hiện thêm các dấu hiệu đi kèm như:
  • – Đau bụng từng cơn: Trẻ có thể co rúm người hoặc ôm bụng, kêu đau do co thắt đường ruột.
  • – Sốt nhẹ hoặc sốt cao: Đặc biệt nếu tiêu chảy do nhiễm khuẩn.
  • – Buồn nôn, nôn mửa: Một số trẻ nôn ngay sau khi ăn hoặc uống.
  • – Biếng ăn, bỏ bú: Trẻ không hứng thú với thức ăn, bỏ bữa hoặc giảm lượng bú sữa.
  • – Khóc nhiều, quấy khóc: Do mệt mỏi và khó chịu trong người.
  • – Dấu hiệu mất nước: Miệng khô, môi nứt nẻ, khóc không ra nước mắt, ít đi tiểu, mắt trũng hoặc da mất đàn hồi.

3. Nguyên tắc bổ sung dinh dưỡng khi trẻ bị tiêu chảy

Khi trẻ bị đi ngoài, ngoài việc điều trị y tế và bù nước đầy đủ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ phục hồi sức khỏe của trẻ.

3.1. Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi

• Duy trì bú mẹ hoàn toàn: Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất trong giai đoạn này. Ngay cả khi trẻ đang bị tiêu chảy, việc tiếp tục cho bú sẽ giúp cung cấp đủ nước, năng lượng và kháng thể cần thiết.
• Tăng tần suất bú: Cho trẻ bú nhiều lần trong ngày để bù nước và điện giải bị mất do tiêu chảy.
• Không tự ý bổ sung thực phẩm khác: Trẻ dưới 6 tháng tuổi không nên ăn dặm hoặc sử dụng bất kỳ sản phẩm thay thế nào nếu chưa có chỉ định từ bác sĩ.

3.2. Đối với trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên

• Tiếp tục bú mẹ và duy trì ăn dặm đúng cách: Kết hợp sữa mẹ với các bữa ăn dặm hợp lý để bổ sung đầy đủ năng lượng và vi chất.
• Ưu tiên thực phẩm dễ tiêu hóa: Cháo loãng, cơm nát, khoai, cà rốt nấu chín, chuối chín… là những thực phẩm hỗ trợ cải thiện tiêu hóa và giúp làm đặc phân.
• Tuân thủ nguyên tắc an toàn vệ sinh thực phẩm: Tất cả thực phẩm cần được nấu chín kỹ, tránh đồ sống và đảm bảo ăn ngay sau khi chế biến để hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn đường ruột.
• Tránh thực phẩm khó tiêu và nhiều dầu mỡ: Hạn chế sữa tươi (nếu trẻ không dung nạp lactose), thực phẩm đóng hộp, nước ngọt có gas, thực phẩm cay nóng hoặc gây đầy hơi như: đậu, bắp…

4.Trẻ bị tiêu chảy nên ăn gì? Trẻ 1 tuổi bị tiêu chảy nên ăn gì? Bé 2 tuổi bị tiêu chảy nên ăn gì? Trẻ 3 tuổi bị tiêu chảy nên ăn gì? Bé 4 tuổi bị tiêu chảy nên ăn gì?

Chế độ dinh dưỡng hợp lý đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi sức khỏe khi trẻ bị đi ngoài. Việc lựa chọn đúng thực phẩm không chỉ giúp giảm nhẹ triệu chứng mà còn hỗ trợ tăng cường sức đề kháng, hạn chế nguy cơ mất nước, suy dinh dưỡng. Dưới đây là những thực phẩm khuyến nghị cho trẻ trong từng giai đoạn tuổi.

4.1. Gừng

Gừng có đặc tính chống viêm và giúp ổn định nhu động ruột. Khi trẻ bị đi ngoài, mẹ có thể pha nước gừng loãng ấm (gừng tươi thái lát ngâm nước ấm) cho trẻ uống để giảm tình trạng đầy hơi, buồn nôn và rối loạn tiêu hóa. Tuy nhiên, liều lượng nên hạn chế và không dùng cho trẻ dưới 1 tuổi nếu chưa có chỉ định y tế.

4.2. Gạo trắng

• Gạo là nguồn cung cấp carbohydrate dễ tiêu, đồng thời giúp làm đặc phân nhờ khả năng hấp thụ nước trong ruột.
• Khi trẻ bị tiêu chảy, ba mẹ nên nấu cháo loãng hoặc cơm mềm từ gạo trắng, không nên dùng gạo lứt vì hàm lượng chất xơ cao có thể làm trầm trọng thêm triệu chứng.

4.3. Bánh mì trắng

Bánh mì trắng mềm là lựa chọn lý tưởng để duy trì năng lượng trong khi vẫn nhẹ nhàng với hệ tiêu hóa. Ngoài ra, bánh mì còn hỗ trợ hấp thụ dịch tiêu hóa dư thừa, từ đó giảm số lần đi ngoài.

4.4. Súp gà hoặc cháo gà

Súp hoặc cháo nấu từ thịt gà cung cấp protein dễ tiêu và nước. Đây là món ăn vừa bổ dưỡng vừa giúp trẻ dễ hấp thu, đặc biệt là khi trẻ biếng ăn.

4.5. Khoai tây

Khoai tây luộc, nghiền hoặc nấu súp là nguồn cung cấp tinh bột lành mạnh, chứa thêm kali và chất xơ hòa tan giúp hỗ trợ nhu động ruột và cải thiện tình trạng tiêu chảy nhẹ.

4.6. Thịt nạc

Protein đóng vai trò tái tạo mô và phục hồi năng lượng. Khi lựa chọn thịt cho trẻ bị tiêu chảy, ba mẹ nên ưu tiên thịt nạc nh: gà, lợn hoặc bò được luộc hoặc hấp chín kỹ. Tránh thịt chiên rán hoặc nhiều dầu mỡ vì sẽ gây khó tiêu.

4.7. Sữa chua

Sữa chua là nguồn bổ sung lợi khuẩn (probiotic) giúp khôi phục cân bằng hệ vi sinh đường ruột, từ đó làm giảm các triệu chứng tiêu chảy. Ba mẹ nên chọn loại không đường, không hương liệu và chỉ dùng khi trẻ đã hết giai đoạn tiêu chảy cấp.

4.8. Chuối

Chuối chứa nhiều kali và pectin – hai thành phần giúp bù điện giải và làm đặc phân. Đây là loại quả an toàn, dễ tiêu và có thể ăn trực tiếp hoặc nghiền nhuyễn cho trẻ nhỏ.

4.9. Hồng xiêm

Loại quả này giàu tanin và polyphenol có khả năng làm se niêm mạc ruột, giảm nhu động ruột, hỗ trợ kiểm soát tiêu chảy. Ba mẹ có thể cho trẻ ăn hồng xiêm chín mềm, tránh dùng khi còn sống hoặc chưa chín hoàn toàn.

4.10. Ổi

Ổi chín chứa nhiều vitamin C và tanin tự nhiên, giúp tăng sức đề kháng và giảm tình trạng đi ngoài liên tục. Tuy nhiên, chỉ nên ăn phần thịt ổi mềm, không ăn hạt và tốt nhất nên dằm hoặc nấu chín để dễ tiêu hơn.

4.11. Táo

Táo là nguồn cung cấp pectin tự nhiên, chất xơ hòa tan trong táo có tác dụng làm đặc phân và cân bằng hệ vi sinh đường ruột khi trẻ bị tiêu chảy. Nên nấu chín táo trước khi cho trẻ ăn, nhất là đối với trẻ dưới 2 tuổi, để dễ tiêu và giảm nguy cơ kích ứng tiêu hóa.

> Xem thêm: Bệnh gặp thường gặp ở trẻ sơ sinh: Những điều ba mẹ cần biết để phòng tránh

5. Bé bị tiêu chảy ăn cá hồi được không?

• Câu trả lời là: Không nên.
• Mặc dù cá hồi là nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng, chứa nhiều omega-3, protein chất lượng cao và vitamin thiết yếu, nhưng khi trẻ bị đi ngoài, hệ tiêu hóa đang bị tổn thương và rất nhạy cảm với chất béo. Trong khi đó, cá hồi chứa hàm lượng chất béo tương đối cao, có thể gây đầy bụng, khó tiêu, hoặc làm trầm trọng thêm triệu chứng tiêu chảy. Do đó, cá hồi không phải là lựa chọn trong chế độ ăn của trẻ đang gặp phải tình trạng tiêu chảy.

5.1. Gợi ý các loại cá thay thế cá hồi cho trẻ bị tiêu chảy

• Khi cần bổ sung protein dễ tiêu, mẹ có thể thay cá hồi bằng các loại cá trắng ít béo, phù hợp hơn với hệ tiêu hóa đang nhạy cảm của trẻ:
  • – Cá chép: Giàu đạm, ít chất béo, thường được nấu cháo cho trẻ nhỏ.
  • – Cá lóc (cá quả): Có tính mát, dễ tiêu hóa, thường được dùng trong món cháo cá hỗ trợ hồi phục sức khỏe.
  • – Cá rô phi: Thịt mềm, ít mùi tanh, dễ chế biến và không gây kích ứng hệ tiêu hóa.
• Những loại cá này vừa an toàn vừa giàu dưỡng chất giúp trẻ phục hồi nhanh hơn mà không gây áp lực cho đường ruột.

5.2. Lưu ý khi cho trẻ bị tiêu chảy ăn cá

• Chế biến đơn giản, nấu chín kỹ: Nên nấu cháo cá hoặc hấp, luộc kỹ để dễ tiêu hóa. Không nên chiên, xào, hoặc nấu với nhiều dầu mỡ, gia vị mạnh.
• Theo dõi phản ứng sau ăn: Chỉ nên cho trẻ ăn từng lượng nhỏ và quan sát phản ứng của cơ thể. Nếu có dấu hiệu đầy hơi, phân lỏng hơn, cần dừng ngay và tham khảo ý kiến bác sĩ.
• Kết hợp với thực phẩm dễ tiêu: Cháo gạo trắng, khoai lang nghiền, bí đỏ hoặc cà rốt hấp nhuyễn khi kết hợp cùng cá sẽ giúp cân bằng bữa ăn và hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn.

6. Trẻ bị tiêu chảy nên ăn rau gì?

Việc lựa chọn rau củ phù hợp sẽ giúp làm dịu đường ruột, bổ sung dinh dưỡng và rút ngắn thời gian khỏi bệnh.

6.1. Nhóm rau củ mềm, dễ tiêu và giàu chất xơ hòa tan

Rau củ mềm chứa nhiều chất xơ hòa tan có khả năng hấp thụ nước dư thừa trong ruột, giúp làm đặc phân và điều hòa nhu động ruột.

6.1.1 Mồng tơi

• • Rau mồng tơi có đặc điểm mềm, chứa chất nhầy tự nhiên và giàu chất xơ hòa tan. Những đặc tính này giúp làm dịu thành ruột, giảm kích ứng trong quá trình đi ngoài.
  • Đối với trẻ nhỏ, rau mồng tơi nên được nấu chín kỹ để tránh tình trạng sinh hơi hoặc đầy bụng. Khi chế biến đúng cách (ví dụ: nấu canh nhạt hoặc xay nhuyễn), loại rau này có thể hỗ trợ phục hồi hệ tiêu hóa an toàn và hiệu quả.

6.1.2 Rau dền

• • Với hàm lượng nước cao và khả năng giúp ổn định tiêu hóa. Rau dền chứa chất xơ dễ hòa tan, không gây co thắt đường ruột mạnh, đồng thời giúp bổ sung vi chất và bù nước nhẹ nhàng.
  • Khi trẻ bị tiêu chảy, ba mẹ nên chế biến rau dền dạng canh hoặc luộc, hạn chế dầu mỡ và gia vị để tránh kích ứng hệ tiêu hóa còn yếu.

6.1.3 Bí đỏ

• • Bí đỏ rất dễ tiêu, giàu chất xơ hòa tan và beta-caroten – tiền chất của vitamin A giúp tăng cường miễn dịch đường ruột và hỗ trợ tái tạo niêm mạc ruột bị tổn thương.
  • Mẹ có thể chế biến bí đỏ dưới dạng cháo nhuyễn hoặc hấp mềm, giúp trẻ dễ ăn, dễ tiêu mà vẫn đảm bảo dinh dưỡng cần thiết trong giai đoạn tiêu chảy.

6.2. Nhóm rau củ có tác dụng làm dịu tiêu hóa

Một số loại củ quả có tác dụng làm dịu dạ dày, giảm co bóp ruột, giúp trẻ dễ chịu hơn khi bị tiêu chảy và cải thiện tình trạng đi ngoài.

6.2.1 Cà rốt

• Cà rốt không chỉ giàu chất xơ hòa tan mà còn chứa nhiều beta-caroten và vitamin B giúp giảm đau bụng, điều hòa tiêu hóa. Khi nấu chín, cà rốt trở nên mềm, dễ nhai và dễ hấp thu, rất phù hợp cho trẻ bị tiêu chảy.
• Có thể luộc, hấp hoặc xay cà rốt để kết hợp với cháo, vừa bổ sung dinh dưỡng vừa cải thiện chức năng tiêu hóa.

6.2.2 Khoai tây

• Khoai tây chứa tinh bột dễ tiêu và có khả năng hấp thu lượng nước dư thừa trong ruột, từ đó giúp phân đặc lại và giảm số lần đi ngoài. Ngoài ra, khoai tây cũng cung cấp năng lượng nhẹ nhàng và các khoáng chất như: kali, vitamin C.
• Chỉ nên dùng khoai tây đã luộc hoặc hấp chín, tránh chiên xào hoặc kết hợp với sữa để tránh gây kích ứng đường ruột.

6.2.3 Khoai lang

• Tuy nổi tiếng là thực phẩm chống táo bón nhưng khi sử dụng khoai lang chín, lượng vừa đủ, loại củ này lại rất hữu ích trong trường hợp trẻ bị đi ngoài.
• Chất xơ hòa tan trong khoai lang giúp làm đặc phân và giảm viêm niêm mạc ruột.
• Nên cho trẻ dùng khoai lang luộc mềm, nghiền nhuyễn hoặc kết hợp với cháo trắng để bổ sung năng lượng và vitamin A, C, kali.

> Xem thêm: Dị ứng thức ăn ở trẻ và những điều ba mẹ cần lưu ý

7. Trẻ bị tiêu chảy cần kiêng ăn gì?

Dưới đây là những nhóm thực phẩm ba mẹ nên hạn chế hoặc loại bỏ tạm thời trong khẩu phần ăn của trẻ trong giai đoạn này.

7.1. Sữa và các chế phẩm từ sữa (ngoại trừ sữa mẹ)

Trong thời gian bị tiêu chảy, nhiều trẻ gặp khó khăn khi tiêu hóa đường lactose có trong sữa bò, sữa công thức hoặc các sản phẩm từ sữa như: phô mai, sữa chua. Do đó, những sản phẩm này có thể gây khó tiêu, đầy hơi, thậm chí làm tiêu chảy nặng hơn. Tuy nhiên, ba mẹ cần lưu ý:

• Trẻ dưới 6 tháng tuổi vẫn nên duy trì bú mẹ hoàn toàn, vì sữa mẹ không gây hại mà còn giúp tăng sức đề kháng và hỗ trợ phục hồi đường ruột.
• Với trẻ dùng sữa công thức, ba mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ nhi khoa để lựa chọn loại sữa phù hợp, ít hoặc không chứa lactose.

7.2. Nước ép và trái cây có hàm lượng đường cao

• Một số loại trái cây và nước ép (nước ép táo, lê, đào) chứa lượng đường fructose cao và sorbitol, có thể gây đầy bụng, tăng áp lực thẩm thấu trong ruột và khiến tình trạng tiêu chảy trở nên nghiêm trọng hơn.
• Ba mẹ nên tránh:
  • – Cho trẻ uống nước ép trái cây, đặc biệt là trẻ dưới 4 – 6 tháng tuổi.
  • – Các loại trái cây nhiều đường, khó tiêu trong giai đoạn đang bị rối loạn tiêu hóa.

7.3. Hải sản: cá, tôm, cua và các loại thủy sản khác

• Hải sản có thể gây dị ứng và kích ứng tiêu hóa ở nhiều trẻ nhỏ. Ngoài ra, nếu không được chế biến kỹ, các loại thực phẩm này dễ bị nhiễm vi khuẩn đường ruột như: Salmonella, Shigella, dẫn đến nguy cơ kiết lỵ, tiêu chảy nhiễm khuẩn.
• Tốt nhất ba mẹ nên ngừng tạm thời việc cho trẻ ăn hải sản trong thời gian bị tiêu chảy, đặc biệt nếu trẻ có cơ địa nhạy cảm hoặc tiền sử dị ứng.

7.4. Đồ chiên rán, thực phẩm chế biến sẵn

• Các món chiên rán như: khoai tây chiên, xúc xích, cá viên, thịt nướng, đồ ăn nhanh chứa nhiều dầu mỡ và chất béo bão hòa, có hại cho hệ tiêu hóa của trẻ bị tiêu chảy.
• Việc ăn thực phẩm này trong khi tiêu chảy có thể khiến phân lỏng kéo dài, gây đầy hơi, đau bụng và buồn nôn.

8. Những lưu ý dành cho cha mẹ khi chăm sóc trẻ

8.1. Đảm bảo trẻ uống đủ nước và điện giải

• Một trong những mối nguy lớn nhất khi trẻ bị tiêu chảy là tình trạng mất nước và rối loạn điện giải. Trẻ đi ngoài nhiều lần khiến cơ thể mất một lượng lớn nước, natri, kali và các khoáng chất thiết yếu.
• Khuyến nghị cho trẻ trên 6 tháng tuổi:
  • – Cho trẻ uống nước thường xuyên, chia thành nhiều lần trong ngày.
  • – Bổ sung dung dịch bù nước và điện giải (oresol) theo đúng liều lượng hướng dẫn.
  • – Trong trường hợp trẻ nôn ói nhiều hoặc có dấu hiệu mất nước nghiêm trọng, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được xử trí kịp thời.

8.2. Cân nhắc bổ sung men vi sinh hỗ trợ tiêu hóa

• Việc sử dụng men vi sinh (probiotics), đặc biệt là dòng Saccharomyces boulardii đã được chứng minh giúp cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột, giảm thời gian tiêu chảy và cải thiện hấp thu dinh dưỡng.
• Cách dùng:
  • – Hòa men vi sinh vào cháo nguội hoặc nước mát (nhiệt độ dưới 40°C) trước khi cho trẻ sử dụng.
  • – Liều lượng sử dụng cần theo đúng hướng dẫn từ bác sĩ hoặc dược sĩ.

8.3. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc cầm tiêu chảy hoặc kháng sinh

• Không ít ba mẹ lo lắng và muốn ngăn tình trạng trẻ bị tiêu chảy nhanh chóng, tuy nhiên việc dùng thuốc cầm tiêu chảy hoặc kháng sinh bừa bãi có thể cản trở quá trình đào thải độc tố, khiến bệnh nặng thêm.
• Nguyên tắc:
  • – Chỉ sử dụng thuốc khi có chỉ định rõ ràng từ bác sĩ.
  • – Kháng sinh chỉ nên dùng trong trường hợp tiêu chảy do nhiễm khuẩn, được xác định qua xét nghiệm hoặc chẩn đoán y tế.

8.4. Theo dõi sát tình trạng tiêu chảy của trẻ mỗi ngày

• Phụ huynh nên ghi lại chi tiết các biểu hiện liên quan đến tình trạng tiêu hóa của trẻ, bao gồm:
  • – Thời điểm khởi phát tiêu chảy
  • – Số lần đi ngoài mỗi ngày
  • – Tính chất phân (lỏng, nhầy, có máu, mùi hôi…)
  • – Các triệu chứng đi kèm như sốt, nôn, biếng ăn
• Những thông tin này sẽ hỗ trợ bác sĩ trong việc xác định nguyên nhân và lựa chọn phương pháp điều trị hiệu quả nhất.

9. Kiểm tra phân và các dấu hiệu bất thường

Việc quan sát màu sắc và kết cấu phân hàng ngày là rất quan trọng để phát hiện sớm các biến chứng nghiêm trọng. Cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay nếu:

• Phân có màu đen, nhầy hoặc lẫn máu
• Trẻ sốt cao liên tục trên 39°C
• Có biểu hiện mất nước như:
• Khô miệng, khô môi
• Khóc không có nước mắt
• Không đi tiểu trong 3–6 giờ
• Lừ đừ, mệt mỏi, mắt trũng

10. Cách phòng ngừa tiêu chảy ở trẻ nhỏ

Hệ miễn dịch của trẻ còn yếu và dễ bị tác động bởi các yếu tố bên ngoài. Việc chủ động phòng ngừa là cách tốt nhất để bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ trẻ bị tiêu chảy kéo dài, mất nước và suy dinh dưỡng. Dưới đây là những biện pháp thiết thực giúp cha mẹ hạn chế nguy cơ tiêu chảy ở trẻ nhỏ:

10.1. Rửa tay đúng cách và đúng thời điểm

• Tập cho trẻ thói quen rửa tay bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt vào các thời điểm quan trọng:
  • – Trước khi ăn
  • – Sau khi đi vệ sinh
  • – Sau khi chơi với thú cưng hoặc đồ chơi ngoài trời
  • – Sau khi tiếp xúc với người bệnh
• Việc rửa tay sạch giúp loại bỏ các vi khuẩn, virus gây tiêu chảy phổ biến như: Rota virus, E. coli, Salmonella,…

10.2. Tiêm phòng đầy đủ các loại vắc xin cần thiết

Ba mẹ cần đưa trẻ đi tiêm phòng đúng lịch:

• Vắc xin phòng Rotavirus
• Vắc xin tả (nếu trẻ sống ở vùng có dịch)
• Các loại vắc xin khác như: sởi, thương hàn,… cũng gián tiếp giúp phòng tiêu chảy do biến chứng

10.3. Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm

Một chế độ ăn uống an toàn và sạch sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ hệ tiêu hóa của trẻ, ngăn ngừa tình trạng trẻ bị tiêu chảy.

• Cho trẻ ăn thức ăn nấu chín kỹ, tránh đồ sống như: gỏi, tiết canh, rau sống.
• Dụng cụ ăn uống cần được rửa sạch và tráng bằng nước sôi.
• Không để thức ăn thừa quá lâu ngoài môi trường hoặc tái sử dụng thức ăn hâm nhiều lần.

10.4. Sử dụng nguồn nước sạch

Nguồn nước ô nhiễm là một trong những con đường lây nhiễm mầm bệnh tiêu chảy phổ biến.

• Trẻ uống nước đun sôi để nguội hoặc nước đã lọc qua hệ thống đạt chuẩn.
• Không dùng nước máy chưa qua xử lý để pha sữa, pha cháo.
• Dạy trẻ không uống nước mưa, nước ao hồ, nước máy trực tiếp.

10.5. Đảm bảo an toàn thực phẩm cho trẻ khi đi du lịch

Khi đưa trẻ nhỏ đi du lịch, ba mẹ cần đặc biệt chú ý đến vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm. Hệ tiêu hóa của trẻ còn non yếu, dễ bị tổn thương bởi các loại thực phẩm không rõ nguồn gốc hoặc chế biến không đảm bảo. Vì vậy, mọi món ăn của trẻ cần được lựa chọn kỹ lưỡng, ưu tiên thực phẩm chín, sạch, có nguồn gốc rõ ràng, và hạn chế tối đa thực phẩm đường phố hoặc món ăn lạ.

> Xem thêm: Cẩm Nang & Chia Sẻ

Hy vọng qua bài viết này, ba mẹ đã nắm rõ trẻ bị đi ngoài nên ăn gì và kiêng gì để từ đó chủ động xây dựng một chế độ dinh dưỡng hợp lý, hỗ trợ bé mau chóng hồi phục. Bên cạnh việc chăm sóc qua thực đơn hằng ngày, điều quan trọng là ba mẹ cần theo dõi sát tình trạng của trẻ, ghi chép lại các triệu chứng như: thời gian khởi phát tiêu chảy, số lần đi ngoài, màu sắc và tính chất phân… Việc này giúp bác sĩ dễ dàng chẩn đoán nguyên nhân và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp, kịp thời khi trẻ bị tiêu chảy.