Ho là phản xạ tự nhiên của cơ thể nhằm bảo vệ đường hô hấp, giúp trẻ thở dễ dàng hơn. Tuy nhiên, nếu tình trạng ho kéo dài, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Ba mẹ hãy cùng tham khảo bài viết dưới đây của Maru Care để hiểu rõ hơn về nguyên nhân và cách xử lý phù hợp khi trẻ bị ho nhé!
1. Ho là gì?
- Khi đường hô hấp bị tắc nghẽn bởi đờm, dị vật hoặc khói bụi, cơ thể sẽ tự động ho để đẩy những chất gây tắc nghẽn này ra ngoài. Đây là một phản xạ có lợi, bảo vệ cơ thể khỏi những tác nhân có hại.
- Âm thanh của tiếng ho có thể khác nhau, tùy thuộc vào việc ho có kèm theo đờm hay không, hay chỉ đơn thuần là ho khan.
2. Phân loại ho
- Ho khan: Thường trẻ bị ho do các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp như cảm cúm hoặc cảm lạnh. Đặc điểm của ho khan là không có chất dịch hoặc nhầy đi kèm.
- Ho có đờm: Đây là hiện tượng thường gặp ở trẻ mắc bệnh hen suyễn hoặc nhiễm trùng đường hô hấp. Ho có đờm xuất hiện khi có tiết dịch và chất nhầy. Ho giúp cơ thể loại bỏ các chất dịch này.
- Ho gà: Các triệu chứng của ho gà thường giống cảm lạnh nhưng cơn ho sẽ trở nên nặng hơn theo thời gian. Mỗi cơn ho gà kéo dài từ 5 đến 15 lượt, có thể khiến trẻ khó thở và mặt mũi trở nên xanh tím do thiếu oxy.
3. Trẻ ho nhiều về đêm nhưng không sốt có thể tới từ nguyên nhân nào?
Một số nguyên nhân phổ biến có thể là:
- Trẻ bị dị ứng: Dị ứng có thể xuất phát từ môi trường ô nhiễm, bụi bẩn, phấn hoa hoặc lông động vật. Khi trẻ tiếp xúc với các tác nhân này, ho là phản ứng tự nhiên của cơ thể nhằm tống các chất gây dị ứng ra khỏi mũi và cổ họng. Trẻ trẻ bị ho trong trường hợp này sẽ không gặp các triệu chứng khác như nghẹt mũi, sổ mũi hay khó thở.
- Trẻ bị cảm lạnh: Khi thời tiết thay đổi đột ngột hoặc có độ ẩm cao, vi khuẩn có thể tấn công cơ thể trẻ, gây cảm lạnh. Trẻ bị cảm lạnh có thể ho, có đờm, thở khò khè và ít sốt, nếu có cũng chỉ sốt nhẹ.
- Trẻ bị viêm tiểu phế quản: Bệnh này thường do virus hợp bào tấn công đường thở, xảy ra chủ yếu vào cuối đông và đầu xuân. Nó có thể khiến trẻ ho có đờm, thở nhanh và khò khè.
- Trẻ bị viêm xoang: Sau một đợt nhiễm trùng đường hô hấp trên, nếu không được điều trị đúng cách, viêm xoang có thể tái phát hoặc trở thành mãn tính. Dịch không thoát ra ngoài mà chảy ngược vào họng, gây kích ứng và khiến trẻ ho nhiều, đặc biệt vào ban đêm. Trẻ có thể kèm theo đau họng, đau trán, má và nước mũi đặc có mùi hôi.
- Trẻ bị hen suyễn: Hen suyễn có thể gây ho khan kéo dài và dữ dội, cùng với các triệu chứng như tức ngực, khò khè và nôn ói. Khi trẻ bị ho đến khó thở, cần can thiệp kịp thời để tránh các biến chứng nguy hiểm.
- Trẻ bị viêm thanh quản: Khi thanh quản bị viêm, trẻ sẽ cảm thấy đau rát cổ họng, nói khàn và ho nhiều do sự tăng tiết dịch nhầy. Sự phù nề ở thanh quản có thể khiến trẻ khó thở.
- Trẻ bị viêm phổi: Viêm phổi xảy ra khi virus và vi khuẩn tấn công phổi, gây tổn thương và nhiễm trùng. Triệu chứng bao gồm ho nhiều, thở nhanh và khó thở, tương tự các bệnh đường hô hấp khác.
- Trẻ bị trào ngược dạ dày thực quản: Trào ngược axit từ dạ dày lên thực quản có thể gây kích thích, dẫn tới ho, đặc biệt khi trẻ ăn quá no vào buổi tối hoặc ăn gần giờ đi ngủ. Trẻ có thể gặp phải các triệu chứng như nôn trớ và khò khè. Bệnh này có thể do một số nguyên nhân bẩm sinh, như sa dạ dày hoặc thoát vị cơ hoành.
> Xem thêm: Dị ứng thức ăn ở trẻ và những điều ba mẹ cần lưu ý
4. Làm sao để bớt ho?
Để giúp giảm ho cho trẻ, ba mẹ có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Hãy đảm bảo cho trẻ tiêm vắc xin phòng cúm và viêm phổi theo chỉ dẫn của bác sĩ để bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh lý đường hô hấp, hạn chế tình trạng trẻ bị ho.
- Dọn dẹp sạch sẽ môi trường sống của trẻ, tránh bụi bẩn, phấn hoa, khói bụi hay lông thú. Thường xuyên vệ sinh mũi họng cho trẻ bằng nước muối sinh lý.
- Khi thời tiết chuyển mùa, đặc biệt vào mùa đông, ba mẹ cần giữ ấm cho trẻ, đặc biệt là bàn chân và cổ. Cũng nên tránh để trẻ tiếp xúc với không khí lạnh hoặc gió từ điều hòa quạt thổi trực tiếp vào mặt, mũi, họng.
- Cho trẻ uống nước ấm hoặc ăn đồ ấm giúp làm dịu cổ họng, làm loãng đờm và giảm ho hiệu quả.
- Một chế độ ăn uống khoa học, đủ chất và việc khuyến khích trẻ tham gia vào các hoạt động thể dục thể thao sẽ giúp nâng cao sức đề kháng, giúp trẻ chống lại các tác nhân gây bệnh.
- Sử dụng các loại siro ho giúp giảm ho và long đờm thường. Ba mẹ nên chọn sản phẩm có thành phần từ thiên nhiên để giúp tăng cường sức đề kháng và giúp trẻ ăn ngon miệng hơn. Tuy nhiên, ba mẹ không nên lạm dụng thuốc ho mà cần tuân thủ đúng hướng dẫn sử dụng.
- Nếu trẻ không cải thiện sau khi dùng thuốc, hãy đưa trẻ đến bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời.
5. Trẻ ho đờm bao lâu thì khỏi
Thời gian trẻ bị ho có đờm kéo dài tùy thuộc vào nguyên nhân gây ho và tình trạng bệnh lý.
- Cảm lạnh thông thường: Cảm lạnh thường gây ho có đờm kéo dài từ 10 – 14 ngày. Các triệu chứng của bệnh đạt đỉnh trong khoảng 2 – 3 ngày và có thể hết hoàn toàn sau 1 – 2 tuần, nhưng ho có đờm có thể kéo dài lâu hơn.
- Cảm cúm: Cảm cúm có thể khiến trẻ ho có đờm trong khoảng 1 – 2 tuần. Tuy nhiên, tình trạng ho có đờm có thể kéo dài lâu hơn, đặc biệt là khi trẻ mệt mỏi, kéo dài tới 2 tuần.
- Viêm phế quản:
+ Viêm phế quản cấp: Ho có đờm có thể kéo dài từ 2 – 3 tuần, thậm chí là đến 1 tháng.
+ Viêm phế quản mạn tính: Các triệu chứng có thể kéo dài ít nhất 3 tháng, và các đợt viêm tiếp theo có thể kéo dài lâu hơn.
- Viêm phổi: Tình trạng ho có đờm trong viêm phổi có thể kéo dài từ 2 – 4 tuần. Nếu không điều trị kịp thời, ho có thể kéo dài hơn và tiến triển thành bệnh nặng.
- Ho gà: Các triệu chứng ho gà có thể kéo dài từ 4 tuần nhưng các cơn ho dai dẳng có thể mất từ vài tháng mới hoàn toàn biến mất.
> Xem thêm: 6 bí quyết chăm sóc sức khỏe cho bé vào mùa đông mà ba mẹ nào cũng nên biết
6. Khi nào trẻ bị ho cần nhập viện?
Trẻ cần nhập viện khi có những dấu hiệu nghiêm trọng hoặc tình trạng bệnh kéo dài. Dưới đây là các trường hợp mà ba mẹ cần đưa trẻ đi khám ngay:
- Ho kéo dài hơn 2 tuần: Trẻ có thể ho dai dẳng qua 2 đợt bệnh liên tiếp mặc dù đã được bác sĩ thăm khám và điều trị.
- Dấu hiệu suy hô hấp:
+ Thở nhanh, co lõm ngực bụng.
+ Cánh mũi phập phồng khi thở.
+ Trẻ thở có tiếng rít hoặc tiếng bất thường, mệt mỏi, lừ đừ, tái xanh.
+ Nôn ói nhiều, mất nước: Trẻ có dấu hiệu mất nước rõ rệt như môi khô, khóc không ra nước mắt, hoặc trẻ nôn ói nhiều.
+ Sốt cao: Trẻ bị sốt cao kéo dài hoặc không giảm sau khi dùng thuốc hạ sốt.
> Xem thêm: Cẩm Nang & Chia Sẻ
Chăm sóc trẻ bị ho không phải là điều dễ dàng, nhưng với sự chăm sóc đúng đắn và kịp thời, ba mẹ có thể giúp bé vượt qua giai đoạn này một cách an toàn hơn. Nếu trẻ bất kỳ dấu hiệu bất thường, đừng ngần ngại đưa con đến bác sĩ để được chăm sóc và điều trị đúng cách ba mẹ nhé!