Vô sinh ở nữ giới có xu hướng ngày càng gia tăng, điều mà ít ai ngờ rằng phần lớn nguyên nhân lại bắt nguồn từ chính các thói quen sinh hoạt hàng ngày. Thậm chí, nhiều thói quen tưởng chừng như vô hại lại âm thầm ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Hãy cùng Maru Care điểm qua 9 thói quen phổ biến nhất có thể gây vô sinh ở nữ giới.
1. Vô sinh nữ có dấu hiệu gì?
Vô sinh ở nữ thường đi kèm với những biểu hiện liên quan đến sức khỏe sinh sản mà chị em không nên bỏ qua. Những dấu hiệu này thường phản ánh sự rối loạn kinh nguyệt hoặc những thay đổi bất thường về nội tiết tố. Bao gồm:
- Kinh nguyệt không đều: lượng kinh quá ít hoặc quá nhiều, thời gian chu kỳ bất thường (quá ngắn hoặc quá dài).
- Vô kinh (không có kinh nguyệt).
- Đau bụng kinh dữ dội, có thể liên quan đến bệnh lý như lạc nội mạc tử cung.
- Suy giảm ham muốn tình dục.
- Thay đổi tình trạng da, xuất hiện mụn trứng cá bất thường.
- Tăng cân hoặc sụt cân đột ngột mà không rõ lý do.
- Đau khi quan hệ tình dục.
- Xuất huyết âm đạo bất thường.
- Khí hư có dấu hiệu bất thường về màu sắc, mùi hoặc lượng.
- Dị tật hoặc bất thường ở cơ quan sinh sản.
- Không thể thụ thai dù đã cố gắng trong một thời gian dài.
2. Nữ uống cafe nhiều có bị khó mang thai không?
- Theo các nghiên cứu, tiêu thụ quá nhiều caffein từ các loại đồ uống như cà phê, trà đậm hoặc nước ngọt có thể làm tăng nguy cơ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Mặc dù một tách cà phê hoặc trà mỗi ngày thường không gây hại, nhưng việc uống nhiều lần trong ngày có thể dẫn đến những hậu quả tiêu cực như: vô sinh,…
- Cụ thể, nghiên cứu cho thấy việc tiêu thụ trên 300mg caffein mỗi ngày có thể làm giảm khả năng sinh sản và tăng nguy cơ sảy thai ở phụ nữ.
- Để duy trì năng lượng mà không ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản, bạn nên chọn cách nghỉ ngơi ngắn như giấc ngủ trưa kéo dài 15-20 phút. Ngoài ra, việc thay thế cà phê thông thường bằng trà thảo dược hoặc cà phê đã loại bỏ caffein là một lựa chọn tốt hơn cho sức khỏe.
> Xem thêm: 10+ các dấu hiệu mang thai sớm có thể nhận biết ngay lập tức
3. Làm sao để biết mình có khả năng sinh con?
Hiện tại, chưa có một xét nghiệm đơn lẻ nào đủ khả năng chẩn đoán chính xác nguyên nhân vô sinh. Thay vào đó, bác sĩ thường áp dụng nhiều phương pháp khác nhau để xác định các vấn đề liên quan đến khả năng sinh sản ở nữ giới.
- Xét nghiệm phết tế bào cổ tử cung (Pap smear): Phương pháp này giúp phát hiện ung thư cổ tử cung, các vấn đề khác tại cổ tử cung hoặc các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Những bệnh lý này có thể ảnh hưởng đến việc mang thai.
- Kiểm tra quá trình rụng trứng: Bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm nước tiểu tại nhà để phát hiện hormone luteinizing (LH), loại hormone tăng cao ngay trước khi rụng trứng.
- Xét nghiệm máu kiểm tra hormone progesterone: Nồng độ progesterone tăng cao cho thấy cơ thể đang rụng trứng.
- Đo nhiệt độ cơ thể hàng sáng cũng là một cách theo dõi. Nhiệt độ cơ thể thường tăng nhẹ ngay sau khi rụng trứng, giúp bạn hiểu rõ chu kỳ của mình.
- Kiểm tra nội tiết tố và tuyến giáp: Bác sĩ có thể tiến hành xét nghiệm để loại trừ các vấn đề nội tiết tố hoặc rối loạn tại tuyến giáp, những yếu tố có thể gây mất kinh hoặc kinh nguyệt không đều.
4. Những thói quen gây vô sinh ở nữ giới
4.1. Hút thuốc lá
Hút thuốc không chỉ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tổng thể mà còn gây tổn hại đến khả năng sinh sản. Thuốc lá có thể dẫn đến các vấn đề về rụng trứng, tăng nguy cơ sẩy thai và gây dị tật ở trẻ sơ sinh. Việc ngừng hút thuốc sớm giúp cơ thể loại bỏ các chất độc hại trước khi mang thai.
4.2. Căng thẳng (Stress)
Stress kéo dài có thể ảnh hưởng đến chu kỳ rụng trứng và giảm khả năng thụ thai. Những phụ nữ chịu áp lực cao thường có mức alpha-amylase trong cơ thể cao hơn, làm việc thụ thai trở nên khó khăn.
4.3. Thường xuyên uống rượu
Rượu không chỉ làm tổn hại gan, sức khỏe não bộ mà còn ảnh hưởng xấu đến khả năng sinh sản. Đặc biệt, trong giai đoạn sau rụng trứng, uống rượu có thể giảm khả năng thụ thai tới 44%.
4.4. Thói quen gây vô sinh: Ăn kiêng khắc nghiệt
Thiếu chất dinh dưỡng cần thiết có thể gây rối loạn hormone, làm mất cân bằng nội tiết tố, ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt và khả năng mang thai.
4.5. Không điều trị triệt để các bệnh lý phụ khoa
Các bệnh phụ khoa như viêm nhiễm tử cung, buồng trứng hoặc các bệnh lây truyền qua đường tình dục không được điều trị đúng cách có thể gây khó có thai.
4.6. Lạm dụng thuốc tránh thai
Sử dụng thuốc tránh thai trong thời gian dài có thể làm suy giảm chức năng buồng trứng, gây khó khăn cho việc thụ thai sau này.
4.7. Thức khuya
Thiếu ngủ và sinh hoạt không điều độ có thể làm rối loạn hormone, ảnh hưởng đến cơ quan sinh dục, làm tăng nguy cơ vô sinh.
4.8. Mặc đồ quá chật
Quần áo bó sát gây cản trở tuần hoàn máu, làm ức chế hormone sinh dục và tạo điều kiện cho vi khuẩn gây viêm nhiễm, dẫn đến những biến chứng nguy hiểm cho khả năng sinh sản.
4.9. Vệ sinh vùng kín sai cách
Thói quen thụt rửa âm đạo sâu, lạm dụng dung dịch vệ sinh hoặc sử dụng vòi xịt không đúng cách có thể gây viêm nhiễm, mất cân bằng độ pH và thậm chí làm tắc ống dẫn trứng.
> Xem thêm: Những yếu tố quan trọng giúp tăng khả năng thụ thai mà cặp vợ chồng nào cũng nên biết
5. Dấu hiệu khó có thai ở nữ
5.1. Kinh nguyệt không đều
- Chu kỳ kinh nguyệt bất thường là một trong những dấu hiệu phổ biến liên quan đến vô sinh. Thông thường, chu kỳ của phụ nữ dao động từ 28-35 ngày. Nếu kinh nguyệt đến không đều, quá thưa, quá gần hoặc thậm chí không có kinh, đó có thể là biểu hiện của việc rụng trứng không thường xuyên, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng thụ thai.
- Ngoài ra, nếu bạn gặp tình trạng chảy máu bất thường giữa chu kỳ hoặc sau quan hệ, đó có thể là dấu hiệu của polyp tử cung, u xơ tử cung hoặc nhiễm trùng cơ quan sinh dục. Việc thay đổi lượng máu kinh, số ngày hành kinh hay cảm giác đau dữ dội trong kỳ kinh cũng là những cảnh báo không thể xem nhẹ.
5.2. Tiết sữa bất thường từ bầu ngực
Một dấu hiệu khác là việc tiết dịch giống sữa từ bầu ngực dù không mang thai hoặc cho con bú. Tình trạng này thường do mức hormone prolactin cao, làm ức chế các hormone sinh sản. Từ đó gây rối loạn rụng trứng hoặc ngăn cản hoàn toàn quá trình này, khiến việc thụ thai trở nên khó khăn.
5.3. Đau vùng chậu
Đau nhức vùng chậu, đặc biệt khi quan hệ hoặc đi vệ sinh, có thể là biểu hiện của lạc nội mạc tử cung – một bệnh lý ảnh hưởng đến khoảng 10% phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Bệnh này không chỉ gây đau đớn mà còn cản trở sự tiếp xúc giữa tử cung và phôi thai, làm tăng nguy cơ vô sinh.
5.4. Lông mọc bất thường
Lông xuất hiện nhiều ở các vị trí như mặt, cằm, bụng, cổ họng… có thể là dấu hiệu của hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS). Đây là một rối loạn nội tiết gây ảnh hưởng lớn đến khả năng mang thai. Nếu gặp tình trạng này, bạn nên thăm khám để có hướng điều trị phù hợp.
5.5. Khí hư bất thường
Khí hư ra nhiều, có màu vàng hoặc xanh, kèm theo cảm giác ngứa ngáy, rát buốt vùng âm đạo có thể là dấu hiệu của viêm nhiễm phụ khoa hoặc các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Những bệnh lý này nếu không được điều trị kịp thời có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản.
5.6. Tuyến vú kém phát triển
Ngực không phát triển khi qua tuổi 18 có thể là dấu hiệu của việc thiếu hụt hormone estrogen, thường đi kèm với buồng trứng kém phát triển.
5.7. Mắc bệnh mãn tính
Các bệnh lý như suy giáp, suy thận, tiểu đường… không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể mà còn làm giảm khả năng mang thai. Ngoài ra, việc sử dụng lâu dài các loại thuốc điều trị như insulin, thuốc tăng huyết áp hoặc thuốc chống trầm cảm cũng có thể làm rối loạn chu kỳ kinh nguyệt gây vô sinh.
5.8. Tiền sử sảy thai nhiều lần
Phụ nữ từng sảy thai hoặc nạo hút thai nhiều lần có nguy cơ cao bị tổn thương tử cung hoặc rối loạn nội tiết tố, dẫn đến khó khăn trong việc mang thai. Nếu sảy thai từ 3 lần trở lên, cần thăm khám và đánh giá kỹ lưỡng để có biện pháp hỗ trợ kịp thời.
6. Cần làm gì để cải thiện sức khỏe sinh sản ở nữ giới?
6.1. Duy trì lối sống lành mạnh
- Kiêng rượu bia và thuốc lá.
- Duy trì cân nặng hợp lý.
- Tập thể dục điều độ
6.2. Quản lý căng thẳng
Căng thẳng kéo dài có thể làm gián đoạn chu kỳ kinh nguyệt và ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản. Bạn nên thực hành các phương pháp thư giãn như yoga, thiền hoặc tham gia các hoạt động yêu thích để giảm căng thẳng.
6.3. Chú ý đến chế độ ăn uống
- Ăn uống cân đối: Tăng cường bổ sung thực phẩm giàu axit folic, vitamin D, omega-3 và chất xơ.
- Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn: Đường tinh luyện và chất béo xấu có thể ảnh hưởng tiêu cực đến nội tiết tố, có thể gây vô sinh ở nữ giới.
6.4. Kiểm tra sức khỏe định kỳ
- Thăm khám chuyên khoa: Nếu gặp các dấu hiệu bất thường như kinh nguyệt không đều, đau vùng chậu hoặc khí hư bất thường, hãy đi khám ngay để được tư vấn và điều trị kịp thời.
- Khám sức khỏe sinh sản: Ngay cả khi chưa có kế hoạch sinh con, phụ nữ nên kiểm tra sức khỏe sinh sản định kỳ để phát hiện và điều trị sớm các vấn đề tiềm ẩn.
6.5. Tìm đến các trung tâm hỗ trợ sinh sản
Nếu đã cố gắng thụ thai hơn 12 tháng (hoặc 6 tháng với phụ nữ trên 35 tuổi) mà chưa thành công, hãy tìm đến các trung tâm hỗ trợ sinh sản để được chẩn đoán và tư vấn phương pháp điều trị phù hợp.
6.6. Lựa chọn điều trị hiện đại khi cần thiết
Hiện nay, y học hiện đại cung cấp nhiều giải pháp hỗ trợ sinh sản như sử dụng thuốc, phẫu thuật, hoặc các phương pháp hỗ trợ sinh sản (IVF, IUI). Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để tìm ra phương pháp phù hợp với mình.
> Xem thêm: Cẩm Nang & Chia Sẻ
Trên đây là một số dấu hiệu vô sinh ở nữ giới mà chị em cần đặc biệt lưu ý. Việc phát hiện sớm và can thiệp đúng cách sẽ giúp chị em có những giải pháp phù hợp, cải thiện sức khỏe sinh sản và đạt được ước mơ làm mẹ trong tương lai.
Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết!