Nguyên nhân khiến trẻ bị nấc cục là gì? Làm thế nào để xử lý an toàn và hiệu quả? Nếu ba mẹ cũng đang băn khoăn về vấn đề này, hãy cùng Maru Care tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây nhé!
1. Nấc cụt là gì?
- Nấc cụt (hay còn gọi là nấc) xảy ra do sự co thắt không tự chủ và ngắt quãng của cơ hoành và cơ liên sườn, sau đó thanh môn đóng lại đột ngột, tạo ra âm thanh đặc trưng. Ở trẻ dưới 4 tháng tuổi, nấc cụt có thể xuất hiện với tần suất từ 4 đến 60 lần mỗi phút.
- Nhiều ba mẹ nghĩ rằng nấc cụt khiến trẻ sơ sinh khó chịu giống như người lớn, nhưng thực tế không hẳn vậy. Hầu hết trẻ bị nấc vẫn có thể ngủ ngon và không bị ảnh hưởng đến hơi thở hay sinh hoạt.
2. Nguyên nhân trẻ bị nấc cục
2.1. Trào ngược dạ dày
Nấc cụt ở trẻ sơ sinh thường liên quan đến tình trạng trào ngược dạ dày, do hệ tiêu hóa của trẻ còn non nớt, chưa hoàn thiện. Khi axit dạ dày trào ngược lên thực quản, nó có thể kích thích cơ hoành, dẫn đến hiện tượng nấc.
2.2. Nuốt phải nhiều không khí khi bú
- Nếu trẻ bú sai tư thế hoặc bú quá nhanh, bé có thể nuốt phải lượng không khí lớn. Khi dạ dày chứa quá nhiều khí, cơ hoành sẽ bị kích thích và gây ra nấc cụt.
- Đặc biệt, nếu bé bú ngay sau khi khóc, nguy cơ bị nấc sẽ cao hơn.
2.3. Thay đổi môi trường, nhiệt độ đột ngột
Trẻ sơ sinh rất nhạy cảm với sự thay đổi của môi trường. Khi thời tiết lạnh hoặc nhiệt độ xung quanh thay đổi đột ngột, tình trạng trẻ bị nấc cục rất dễ xảy ra do phản ứng của cơ thể với nhiệt độ mới.
2.4. Dị ứng
- Một số bé có thể bị dị ứng với protein trong sữa công thức hoặc thậm chí là sữa mẹ. Khi bị dị ứng, thực quản của trẻ có thể bị kích thích, gây ra nấc cụt. Ngoài ra, nếu mẹ ăn phải thực phẩm gây kích ứng, bé bú sữa mẹ cũng có thể bị ảnh hưởng.
- Thông thường, nấc cụt chỉ kéo dài vài phút và không gây nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu bé bị nấc liên tục trong thời gian dài, không có dấu hiệu thuyên giảm, đó có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Lúc này, ba mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để kiểm tra.
3. Trẻ sơ sinh bị nấc cụt có nên cho bú
- Khi trẻ bị nấc cục, mẹ hoàn toàn có thể cho bé bú để giúp giảm nấc. Việc bú sữa giúp điều hòa nhịp thở, làm giãn cơ hoành, từ đó giảm nhanh tình trạng nấc cụt. Tuy nhiên, mẹ cần chú ý giữ bé ở tư thế thẳng đứng khi bú để hạn chế bé nuốt phải nhiều không khí, tránh làm nấc tái diễn.
- Thông thường, nấc cụt sẽ tự hết mà không cần can thiệp. Tuy nhiên, nếu sau khi bú mà bé vẫn nấc, mẹ không nên tiếp tục cho bú ngay để tránh nguy cơ nôn trớ hoặc sặc sữa. Thay vào đó, mẹ có thể vỗ nhẹ lưng bé hoặc cho bé uống một ít nước (đối với trẻ trên 6 tháng tuổi) để giúp bé hết nấc nhanh chóng.
4. Trẻ sơ sinh nấc cụt bao lâu thì khỏi
- Nấc cụt là hiện tượng bình thường ở trẻ dưới 12 tháng tuổi, thậm chí có thể xuất hiện khi bé còn trong bụng mẹ. Thông thường, cơn nấc sẽ tự hết sau vài phút đến vài chục phút mà không cần can thiệp.
- Tuy nhiên, nếu bé bị nấc liên tục trong hơn 48 giờ, kèm theo dấu hiệu khó chịu, quấy khóc hoặc kích động, mẹ nên đưa bé đến bác sĩ để kiểm tra.
5. Trẻ sơ sinh bị nấc nhiều có sao không
- Trong hầu hết các trường hợp, trẻ bị nấc cục là hiện tượng sinh lý bình thường và không gây hại. Bé vẫn có thể ăn, ngủ và vui chơi bình thường mà không bị ảnh hưởng.
- Tuy nhiên, nếu bé bị nấc quá nhiều, kéo dài và mạnh đến mức gây mệt mỏi, nôn trớ hoặc quấy khóc liên tục, mẹ nên đưa bé đến cơ sở y tế để kiểm tra và có hướng xử lý phù hợp.
> Xem thêm: Phải làm gì khi trẻ bị đầy hơi, khó tiêu? Nguyên nhân và xử lý hiệu quả
6. Mẹo dân gian trị nấc cụt cho trẻ sơ sinh
- Nước mài là một loại thực phẩm bổ sung thường được sử dụng để hỗ trợ tiêu hóa, giảm đầy hơi và đau bụng ở trẻ nhỏ. Thành phần của nước mài có thể chứa các loại thảo mộc như thì là, gừng, hoa cúc, cam thảo, tía tô và quế, giúp làm dịu hệ tiêu hóa và giảm nấc cụt hiệu quả.
- Tuy nhiên, trước khi sử dụng nước mài cho bé, mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn và phù hợp với độ tuổi cũng như tình trạng sức khỏe của bé.
7. Trẻ sơ sinh bị nấc nhiều phải làm sao
7.1. Đặt bé nằm nghiêng khi ngủ
Tư thế ngủ hơi nghiêng có thể giúp giảm áp lực lên dạ dày, hạn chế tình trạng trẻ bị nấc cục. Tuy nhiên, mẹ cần đảm bảo bé được đặt nằm ở tư thế an toàn và thoải mái để tránh ảnh hưởng đến giấc ngủ của bé.
7.2. Dùng tay kích thích phản xạ ngắt cơn nấc
- Mẹ có thể nhẹ nhàng bịt hai bên lỗ tai bé trong khoảng 30 giây, sau đó thả ra.
- Hoặc mẹ khép nhẹ hai cánh mũi kết hợp với bịt miệng trong vài giây, lặp lại khoảng 10 – 15 lần.
- Cách này giúp điều chỉnh hoạt động của cơ hoành, giảm tần suất nấc. Tuy nhiên, cần thực hiện thật nhẹ nhàng để không khiến bé khó chịu.
7.3. Xoa lưng giúp bé thư giãn
Bế bé theo tư thế thẳng hoặc vác lên vai, sau đó xoa nhẹ nhàng vùng lưng theo vòng tròn. Qua đó, giúp bé ợ hơi dễ dàng hơn, làm dịu cơ hoành và giảm tình trạng nấc cụt.
7.4. Phân tán sự chú ý của bé
Ba mẹ có thể đưa đồ chơi, chơi cùng bé hoặc cho bé ngậm núm vú giả để bé không còn tập trung vào việc nấc.
7.5. Trẻ bị nấc cục: Thay đổi tư thế bú để hạn chế nuốt hơi
- Khi cho bé bú, mẹ có thể điều chỉnh tư thế sao cho bé nghiêng đầu nhẹ để hạn chế lượng không khí vào dạ dày.
- Sau khi bú xong, hãy bế bé ở tư thế thẳng khoảng 15 phút và xoa lưng nhẹ để giúp bé ợ hơi, tránh nấc cụt sau bú.
7.6. Chọn núm vú phù hợp
- Nếu bé bú bình, mẹ nên chọn loại núm vú có kích thước phù hợp, không quá to để tránh tình trạng bé nuốt nhiều không khí khi bú.
- Đồng thời, đảm bảo vệ sinh sạch sẽ núm vú và bình sữa để bảo vệ sức khỏe tiêu hóa của bé.
7.7. Cho bé uống nước từ từ (với bé trên 6 tháng tuổi)
Nếu bé đã bắt đầu ăn dặm, mẹ có thể cho bé uống từng ngụm nước nhỏ khoảng 2 – 3ml mỗi lần để giảm nấc.
> Xem thêm: Trẻ sơ sinh bị ọc sữa: Nguyên nhân và cách xử lý nhanh chóng, hiệu quả
8. Cách phòng ngừa tình trạng trẻ sơ sinh bị nấc cụt
Ngoài việc áp dụng các mẹo chữa nấc, mẹ có thể chủ động phòng ngừa tình trạng trẻ bị nấc cục này bằng những cách sau:
- Không để bé quá đói mới bú: Khi bé quấy khóc vì đói, bé có xu hướng nuốt hơi nhiều hơn trong lúc bú, làm tăng nguy cơ nấc cụt. Mẹ nên cho bé bú đúng giờ để tránh tình trạng này.
- Chia nhỏ cữ bú, hạn chế bú quá no: Thay vì cho bé bú một lần quá nhiều, mẹ có thể chia nhỏ thành nhiều cữ để giảm áp lực lên dạ dày và cơ hoành, hạn chế nấc cụt sau bú.
- Vỗ ợ hơi sau mỗi cữ bú: Sau khi bú xong, mẹ nên bế bé theo tư thế thẳng và vỗ lưng nhẹ nhàng để giúp bé ợ hơi, giảm lượng khí dư trong dạ dày.
- Giữ tư thế bú đúng: Mẹ nên bế bé ở tư thế thẳng đứng, áp bụng bé vào người mình để giảm áp lực lên cơ hoành. Sau khi bú, hãy giữ bé ở tư thế này một lúc trước khi đặt bé nằm.
- Chọn bình sữa phù hợp: Nếu bé bú sữa công thức, mẹ nên chọn bình sữa có van chống sặc, chống đầy hơi và núm vú phù hợp với độ tuổi của bé để hạn chế bé nuốt nhiều khí khi bú.
- Giữ nhiệt độ cơ thể ổn định: Khi tắm cho bé, mẹ cần đảm bảo nước tắm có nhiệt độ phù hợp, tránh chênh lệch quá lớn với nhiệt độ phòng để không làm bé bị lạnh.
9. Lưu ý cần biết khi trẻ bị nấc cụt
Để đảm bảo an toàn và giúp bé cảm thấy thoải mái khi bị nấc cụt, ba mẹ cần ghi nhớ những điều sau:
- Không kéo lưỡi của trẻ: Một số mẹo dân gian cho rằng kéo nhẹ lưỡi có thể giúp ngừng tình trạng trẻ bị nấc cục, nhưng thực tế điều này có thể làm bé hoảng sợ, khó chịu và ảnh hưởng đến tinh thần của bé.
- Không làm bé giật mình” Hạn chế các hành động bất ngờ như rung lắc mạnh hay dọa bé để cắt cơn nấc. Việc này có thể khiến bé sợ hãi, ảnh hưởng đến tâm lý và giấc ngủ.
- Tham khảo ý kiến chuyên gia nếu cần” Thông thường, nấc cụt chỉ kéo dài trong vài phút và tự hết. Tuy nhiên, nếu bé nấc liên tục trên 48 giờ, kèm theo dấu hiệu quấy khóc, khó chịu hoặc nôn trớ, mẹ nên đưa bé đến gặp bác sĩ nhi khoa để được kiểm tra và tư vấn kịp thời.
> Xem thêm:Cẩm Nang & Chia Sẻ
Hy vọng những thông tin trong bài viết trên sẽ giúp ba mẹ xử lý tình trạng trẻ bị nấc cục một cách an toàn và hiệu quả. Cảm ơn ba mẹ đã theo dõi bài viết!
