Trong suốt thai kỳ, đặc biệt là trong 3 tháng cuối, nhiều thai phụ gặp phải tình trạng đau lưng khi mang thai. Ngoài nguyên nhân chính là do sự thay đổi về trọng lượng cơ thể làm thay đổi trọng tâm cơ thể thì còn nguyên nhân nào khác không? Có phương pháp nào hạn chế tình trạng đau lưng này không? Hãy cùng Maru Care tìm hiểu chi tiết ngay trong bài viết dưới đây nhé!
1. Nguyên nhân đau lưng khi mang thai
1.1. Thay đổi hormon
Khi mang thai, cơ thể mẹ tiết ra hormone relaxin giúp giãn nở khung chậu, chuẩn bị cho quá trình sinh nở. Quá trình này tác động trực tiếp đến các cơ và dây chằng vùng lưng dưới, khiến chúng phải làm việc quá mức để hỗ trợ sự giãn nở. Từ đó có thể dẫn đến căng cơ, căng dây chằng và gây ra đau lưng. Sự giãn nở của khung chậu làm lỏng các khớp xương, làm tăng tình trạng đau lưng.
1.2. Tăng cân
Sự phát triển của thai nhi và trọng lượng cơ thể của người mẹ ngày càng tăng sẽ khiến cột sống và xương chậu phải chịu thêm trọng lượng, tạo áp lực lên các khớp xương, dẫn đến các cơn đau lưng.
1.3. Thay đổi tư thế
- Khi tử cung lớn dần theo sự phát triển của thai nhi, cột sống thắt lưng sẽ phải cong về phía trước nhiều hơn, gây thay đổi trọng tâm cơ thể. Để giữ thăng bằng khi di chuyển, nhiều mẹ bầu có thói quen ngả người về phía sau.
- Ngoài ra, việc ngồi bệt hoặc chống tay khi đứng lên cũng tạo ra áp lực không nhỏ lên vùng lưng, dễ dẫn đến đau nhức.
1.4. Căng thẳng
Căng thẳng kéo dài có thể khiến cơ thể luôn ở trong tình trạng căng cứng, các cơ không được thư giãn và hồi phục, gây đau lưng khi mang thai. Khi cơ thể không được nghỉ ngơi đầy đủ, các cơ sẽ mệt mỏi và đau nhức hơn.
1.5. Cơ bụng yếu đi
Các cơ bụng có nhiệm vụ hỗ trợ sức ép của cơ thể khi mẹ nằm sấp hoặc khi cơ thể cần co giãn. Tuy nhiên, trong quá trình mang thai, những cơ này sẽ yếu dần và bị kéo giãn quá mức do sự phát triển của thai nhi.
1.6. Vị trí của thai nhi
Đến cuối thai kỳ, khi thai nhi đạt trọng lượng tối đa, các cơn đau lưng cũng sẽ gia tăng. Đặc biệt, nếu bé nằm với lưng ngược lại lưng mẹ, sẽ tạo ra sức ép lớn lên vùng xương lưng của người mẹ, làm tăng cảm giác đau.
1.7. Động thai
Đau lưng kèm theo các dấu hiệu như ra huyết nâu hoặc đỏ tươi, tiết dịch âm đạo bất thường, đau bụng có thể là triệu chứng của động thai. Nếu có những triệu chứng này, mẹ bầu nên đi khám bác sĩ ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
1.8. Đau thần kinh tọa
Đau thần kinh tọa có thể gây ra cơn đau nhói từ mông xuống chân, thường xuất hiện ở một bên chân. Nguyên nhân là do sự suy giảm chức năng của các dây chằng vùng lưng và xương chậu, tạo ra cảm giác đau đớn cho mẹ bầu.
> Xem thêm:Bổ sung canxi cho bà bầu từ tháng thứ mấy? Tại sao cần bổ sung canxi khi đang mang thai?
2. Vị trí đau lưng khi mang thai
- Đau lưng khi đang mang thai thường xuất hiện dưới dạng cảm giác nhức mỏi hoặc cứng đơ ở khu vực lưng trên hoặc lưng dưới và đôi khi còn lan ra vùng hông.
- Cơn đau cũng có thể kéo dài và lan rộng xuống mông và chân, khiến mẹ bầu cảm thấy khó chịu.
3. Đau lưng khi mang thai xuất hiện khi nào
- Đau lưng có thể bắt đầu xuất hiện từ khá sớm trong thai kỳ. Một số phụ nữ có thể cảm nhận cơn đau ngay từ tam cá nguyệt thứ nhất.
- Tuy nhiên, đa số các mẹ bầu sẽ bắt đầu thấy đau lưng vào khoảng tuần thứ 18, trong giai đoạn đầu của tam cá nguyệt thứ hai. Triệu chứng này có thể kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng hơn khi thai kỳ tiến triển.
- Đặc biệt, tình trạng đau lưng có thể càng trở nên tồi tệ hơn trong tam cá nguyệt thứ ba và kéo dài cho đến khi sinh, đôi khi sau sinh, các cơn đau lưng lại xuất hiện tiếp tục.
4. Lời khuyên cho mẹ bầu đau lưng 3 tháng đầu, mẹ bầu đau lưng 3 tháng giữa, bà bầu đau lưng 3 tháng cuối
Đau lưng là một vấn đề phổ biến mà nhiều mẹ bầu gặp phải trong suốt thai kỳ, đặc biệt là vào 3 tháng cuối. Để giảm thiểu và khắc phục tình trạng này, các mẹ có thể áp dụng một số phương pháp hiệu quả, giúp duy trì sự thoải mái và sức khỏe tốt trong suốt thai kỳ.
4.1. Chọn trang phục và giày dép phù hợp
Trong suốt thời gian mang thai, mẹ bầu nên tránh đi giày cao gót vì chúng có thể gây mất thăng bằng và làm thay đổi cấu trúc cơ thể, tăng áp lực lên lưng. Thay vào đó, hãy lựa chọn giày dép thoải mái và hỗ trợ tốt cho chân để giảm thiểu căng thẳng lên lưng.
4.2. Sử dụng túi chườm nóng/lạnh
Túi chườm nóng hoặc lạnh là biện pháp hiệu quả để giảm đau lưng. Mẹ bầu có thể sử dụng túi chườm nóng trong vài phút để thư giãn cơ bắp hoặc túi chườm lạnh giúp giảm sưng và giảm đau.
4.3. Massage và xoa bóp nhẹ nhàng
Đây là một trong những phương pháp giúp mẹ bầu giảm căng thẳng, làm dịu cơn đau lưng khi mang thai và cải thiện lưu thông máu. Tuy nhiên, cần đảm bảo người thực hiện massage có kỹ thuật đúng và hiểu rõ các vị trí an toàn trên cơ thể mẹ bầu.
4.4. Kiểm soát cân nặng
Việc tăng cân nhanh có thể gây áp lực lớn lên lưng và cột sống. Vì vậy, mẹ bầu cần duy trì một chế độ ăn uống hợp lý để tăng cân từ từ, đúng mức và theo chỉ dẫn của bác sĩ.
4.5. Tư thế đúng khi đứng, ngồi và làm việc
Khi phải nhặt đồ vật từ dưới đất, mẹ bầu nên ngồi xổm và giữ lưng thẳng thay vì cúi người xuống để giảm áp lực lên lưng.
4.6. Tư thế ngủ hợp lý
Mẹ bầu nên nằm nghiêng sang trái khi ngủ và có thể đặt một chiếc gối giữa hai đầu gối để hỗ trợ xương sống. Một chiếc gối dưới bụng sẽ giúp giảm áp lực lên lưng, đồng thời tạo cảm giác thoải mái khi ngủ.
> Xem thêm: Hướng dẫn tư thế ngủ cho bà bầu chuẩn y khoa
4.7. Thực hiện các bài tập thể dục nhẹ
Đi bộ, yoga hoặc các bài tập thể dục nhẹ nhàng được bác sĩ khuyên dùng không chỉ giúp giảm cơn đau lưng mà còn giúp mẹ bầu duy trì sức khỏe tổng thể, cải thiện sự linh hoạt và chuẩn bị cho quá trình sinh nở.
4.8. Áp dụng liệu pháp tự nhiên
Các biện pháp tự nhiên như: ngải cứu rang muối hay rượu gừng có thể được sử dụng để xoa bóp vùng lưng trước khi đi ngủ. Những phương pháp này giúp thư giãn cơ thể và giảm cơn đau lưng hiệu quả.
4..9. Chế độ dinh dưỡng hợp lý
Một chế độ ăn uống giàu canxi và magie sẽ giúp xương khớp khỏe mạnh, đồng thời giảm thiểu các vấn đề về đau lưng khi mang thai. Mẹ bầu nên bổ sung các thực phẩm như: rau xanh, đậu, trứng, sữa và các loại thực phẩm chứa canxi khác để duy trì sức khỏe tốt trong suốt thai kỳ.
5. Một số bài tập giúp cải thiện tư thế
5.1. Bài tập 1
Đứng thẳng và giữ tư thế vững vàng
- Mẹ bầu đứng thẳng, chân mở rộng ngang vai, đầu gối hơi cong nhẹ. Hai tay chống lên đùi.
- Hít sâu và giữ nguyên tư thế trong vài giây.
- Lặp lại động tác này 4 lần.
5.2. Bài tập 2
Bước lên và duỗi lưng
- Mẹ bầu đứng thẳng, bước một chân lên phía trước, tay đỡ sau lưng.
- Hít vào và thở ra đều đặn trong suốt bài tập.
- Đổi chân và lặp lại động tác mỗi bên 4 lần.
5.3. Bài tập 3
Bài tập nằm nghiêng giúp giãn cơ lưng, giảm đau lưng khi mang thai
- Mẹ bầu nằm nghiêng một bên, tay dưới đầu và lòng bàn tay mở ra hướng lên trên.
- Hít sâu và nâng chân phía trên cùng tay dưới lên cao.
- Thở ra và từ từ hạ chân và tay xuống.
- Lặp lại bài tập này mỗi bên từ 4-6 lần.
5.4. Bài tập 4
Giúp giãn cơ hông và cải thiện sự linh hoạt
- Mẹ bầu ngồi thẳng, khoanh hai chân sao cho lòng bàn chân chạm vào nhau.
- Đặt nhẹ nhàng hai tay lên đầu gối.
- Nâng hai đầu gối lên rồi từ từ hạ xuống sàn, đồng thời giữ lưng thẳng.
- Giữ tư thế trong khoảng 30 giây.
6. Khi nào đau bụng và đau lưng khi mang thai tháng đầu cần can thiệp y khoa?
Mặc dù đau bụng và đau lưng trong giai đoạn đầu của thai kỳ thường là do sự thay đổi tự nhiên của cơ thể, nhưng mẹ bầu vẫn cần thận trọng để đảm bảo sức khỏe. Dưới đây là các dấu hiệu mà mẹ bầu cần đến khám bác sĩ ngay:
- Đau bụng dữ dội hoặc đau bụng âm ỉ kéo dài mà không giảm.
- Đau bụng kèm chảy máu âm đạo với lượng nhiều, màu đỏ tươi hoặc có cục máu đông, hoặc có máu nâu đen.
- Đau bụng kèm theo sốt, tiêu chảy, hoặc nôn mửa.
- Đau bụng đi kèm với nôn và tiêu chảy.
- Đau lưng dữ dội và lan xuống chân.
- Đau lưng kèm theo cảm giác đau khi tiểu tiện.
> Xem thêm: Cẩm Nang & Chia Sẻ
Đau lưng khi mang thai là vấn đề phổ biến mà hầu hết mẹ bầu đều gặp phải. Tuy nhiên, với những mẹo nhỏ và phương pháp đúng đắn, mẹ bầu có thể giảm bớt cơn đau và cảm thấy thoải mái hơn trong suốt thai kỳ. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn giải tỏa lo âu và có một thai kỳ khỏe mạnh, dễ chịu. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ để có những phương pháp điều trị phù hợp và an toàn nhất cho sức khỏe mẹ nhé!
