Tập đi là một cột mốc quan trọng trong hành trình phát triển của bé. Ba mẹ nào cũng mong con sớm biết đi và vững vàng từng bước đầu tiên. Hãy cùng Maru Care tổng hợp những cách giúp bé nhanh biết đi và những lưu ý quan trọng để đảm bảo an toàn cho bé nhé!
1. 4 giai đoạn tập đi của bé
- Giai đoạn 1 (6 tháng): Trước khi biết đi, bé cần học cách đứng và giữ thăng bằng. Lúc này, bé chưa đứng vững và vẫn cần sự hỗ trợ từ ba mẹ.
- Giai đoạn 2 (9 – 12 tháng): Bé bắt đầu nâng cơ thể để tự đứng lên. Bé có thể vịn vào đồ vật xung quanh để đứng và bước những bước đầu tiên. Đến khoảng 12 tháng, bé sẽ bước đi tốt hơn.
- Giai đoạn 3 (13 – 17 tháng): Bé đã biết tự đứng lên sau khi ngã và dần bước đi mà không cần vịn vào đồ vật.
- Giai đoạn 4 (18 tháng): Bé có thể tự đi vững vàng, di chuyển xa hơn và dần làm chủ kỹ năng này.
2. Nguyên nhân khiến bé chậm biết đi là gì? Bé chậm biết đi phải làm sao?
2.1. Nguyên nhân bé chậm biết đi
- Bé có thể chậm biết đi hơn nếu từng bị bệnh trong thời gian dài, phải nằm viện nhiều hoặc dùng nhiều loại thuốc.
- Ba mẹ quá nuông chiều, thường xuyên bế bé hoặc hạn chế để bé vận động cũng có thể khiến bé chậm đi.
- Bé bị thừa cân, trọng lượng cơ thể nặng làm cơ chân của bé yếu. Do đó, bé có thể bị khó di chuyển, dẫn đến việc chậm biết đi hơn so với các bé khác từ vài tuần đến vài tháng.
- Thiếu dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin D và canxi, có thể làm trẻ suy dinh dưỡng, còi cọc, chân tay yếu, ảnh hưởng đến khả năng đi lại.
2.2. Bé chậm biết đi phải làm sao?
Tùy theo nguyên nhân, ba mẹ có thể áp dụng các biện pháp khắc phục phù hợp để giúp bé phát triển vận động tốt hơn:
- Khuyến khích bé vận động nhiều hơn, tạo môi trường an toàn để bé tập đi.
- Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng hợp lý, bổ sung đầy đủ canxi và vitamin D.
- Hạn chế bế bé quá nhiều, thay vào đó hãy để bé tự di chuyển nhiều hơn.
- Nếu bé chậm biết đi kéo dài mà không có dấu hiệu tiến bộ, ba mẹ nên đưa bé đến bác sĩ để kiểm tra và có hướng can thiệp kịp thời.
> Xem thêm: Hướng dẫn cách bổ sung vitamin D cho bé sơ sinh
3. Tác hại không ngờ của việc cho trẻ tập đi sớm
Ba mẹ có thể áp dụng các phương pháp hỗ trợ bé tập những bước đi đầu đời khi trẻ đủ 9 tháng tuổi. Tuy nhiên, nếu ép trẻ tập biết đi quá sớm khi cơ thể chưa sẵn sàng, có thể dẫn đến nhiều hậu quả không mong muốn:
- Ảnh hưởng đến hệ xương khớp: Xương khớp của trẻ còn rất non yếu, chưa đủ khả năng nâng đỡ trọng lượng cơ thể. Việc học đi sớm có thể gây ra các vấn đề như chân vòng kiềng, gù lưng, thậm chí làm biến dạng xương.
- Tác động tiêu cực đến tâm lý: Khi chưa sẵn sàng, trẻ có thể cảm thấy áp lực, lo lắng và sợ hãi.
- Tăng nguy cơ chấn thương: Trẻ sớm khi chưa đủ khả năng kiểm soát cơ thể sẽ dễ bị té ngã, va đập, dẫn đến nguy cơ chấn thương cao hơn.
4. Dấu hiệu trẻ sắp biết đi
Trước khi áp dụng các phương pháp hỗ trợ bé tập bước đi, ba mẹ cần xác định đúng thời điểm để giúp con phát triển tự nhiên và an toàn. Khi trẻ xuất hiện những dấu hiệu dưới đây, đó là lúc bé đã sẵn sàng cho hành trình tập đi:
- Bé thích leo trèo, đặc biệt là cầu thang: Đây là dấu hiệu cho thấy cơ thể bé ngày càng linh hoạt hơn, cơ chân cũng trở nên khỏe mạnh để chuẩn bị cho những bước đi đầu tiên.
- Bé hay vịn, bám vào đồ vật: Bé sẽ bám vào bất cứ thứ gì trong tầm tay để giúp mình đứng dậy. Đây là giai đoạn con tập làm quen với tư thế đứng, chuẩn bị cho việc di chuyển.
- Bé tự đứng và đi men theo đồ vật: Khi đã tự đứng vững, bé thường hướng người về một bên và bám vào đồ vật để bước đi. Khoảng thời gian từ lúc bé tự đứng đến khi bước đi có thể kéo dài vài ngày hoặc vài tuần, tùy vào tốc độ phát triển của từng bé.
- Thay đổi trong thói quen hằng ngày: Bé có thể dễ cáu gắt, nhõng nhẽo, biếng ăn hoặc ngủ ít hơn. Lí do là vì bé dành nhiều thời gian và năng lượng để luyện tập các động tác đứng, vịn và di chuyển.
5. Bài tập giúp trẻ nhanh biết đi
Ba mẹ có thể hỗ trợ bé trong từng giai đoạn phát triển để giúp con nhanh biết đi. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc tập đi là một quá trình tự nhiên, không thể nóng vội hay thúc ép bé đi ngay trong thời gian ngắn. Thay vào đó, bố mẹ nên đồng hành cùng con, giúp bé phát huy thế mạnh và cải thiện những hạn chế trong khả năng vận động. Dưới đây là những bài tập giúp trẻ nhanh biết đi mà cha mẹ có thể áp dụng:
5.1. Bố trí không gian an toàn và rộng rãi
Môi trường tập đi có vai trò quan trọng giúp bé tự tin và thoải mái hơn khi bước những bước đầu đời. Để tạo không gian an toàn cho bé, ba mẹ nên:
- Dọn dẹp sàn nhà để tránh vật cản có thể khiến bé vấp ngã.
- Di chuyển đồ vật dễ vỡ, sắc nhọn ra khỏi tầm với của trẻ.
- Bảo vệ ổ điện, dây điện để đảm bảo an toàn khi bé di chuyển.
- Sắp xếp các điểm tựa vững chắc như thành bàn, ghế, tường hoặc tay vịn để bé có thể bám vào khi tập đứng và bước đi.
5.2. Luyện tập tăng cường sức mạnh cơ bắp
Trước khi bé có thể đi vững, các nhóm cơ trọng tâm cần phát triển đầy đủ. Ba mẹ có thể áp dụng một số bài tập sau để giúp bé tăng cường sức mạnh cơ bắp:
- Cho bé ngồi trên ghế đẩu thấp với chân chạm sàn để rèn luyện khả năng giữ thăng bằng.
- Khuyến khích bé với lấy đồ chơi ngoài tầm với, giúp bé luyện tập đứng lên, ngồi xuống và phát triển sự phối hợp giữa tay và chân.
- Đặt đồ chơi ở khoảng cách xa để bé cố gắng di chuyển đến lấy, giúp bé có động lực tập biết đi một cách tự nhiên.
5.3. Kích thích và nâng đỡ bé tập đi
- Nâng đỡ bé khi cần thiết: Nếu bé đang cố gắng bò, đứng hoặc đi, ba mẹ có thể hỗ trợ bằng cách giữ nhẹ nhàng để bé cảm thấy an toàn hơn. Ví dụ, nâng nhẹ phần bụng khi bé bò để bé dễ dàng nâng người lên.
- Làm mẫu và khuyến khích bé: Ba mẹ có thể vừa pha trò vui, vừa bò hoặc đi trước để kích thích bé làm theo.
- Khen ngợi khi bé tiến bộ: Những lời động viên, ôm ấp sẽ giúp bé tự tin hơn và muốn tiếp tục tập luyện.
5.4. Cho bé đi chân trần
Đi chân trần giúp bé cảm nhận rõ hơn về bề mặt tiếp xúc như thảm, sàn gỗ, cỏ,… Qua đó, bé có thể điều chỉnh tư thế và dáng đi tốt hơn. Ngoài ra, đi chân trần còn giúp phát triển cơ bàn chân, tăng độ vững vàng khi bước đi. Tuy nhiên, ba mẹ cần đảm bảo sàn nhà sạch sẽ và không có vật nhọn để tránh làm tổn thương chân bé.
5.5. Cho bé chơi cùng trẻ khác có khả năng vận động tốt hơn
Trẻ học hỏi rất nhanh từ những bạn nhỏ khác. Nếu bé được chơi cùng với trẻ đã biết đi vững, bé sẽ có xu hướng bắt chước và cố gắng đi nhiều hơn.
Nếu duy trì hàng ngày, ba mẹ sẽ bất ngờ với sự tiến bộ của bé chỉ sau một thời gian ngắn.
6. Ăn gì để trẻ nhanh biết đi
6.1. Thực phẩm hỗ trợ bé tập đi: Thực phẩm giàu Omega-3
Omega-3 giúp phát triển trí não và hỗ trợ hệ thần kinh vận động. Ba mẹ có thể bổ sung qua:
- Các loại cá béo: cá hồi, cá thu, cá ngừ
- Các loại hạt: óc chó, hạnh nhân, hạt lanh
- Ngũ cốc và trứng
- Ba mẹ cũng có thể cho bé uống dầu cá, nhưng nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
6.2. Thực phẩm giàu canxi, sắt, kẽm
Canxi giúp xương chắc khỏe, sắt và kẽm hỗ trợ sự phát triển cơ bắp. Những thực phẩm dồi dào các chất này gồm:
- Hải sản: tôm, cua, hàu
- Thịt đỏ: thịt bò, gan heo
6.3. Sữa và chế phẩm từ sữa
Sữa là nguồn cung cấp canxi dồi dào, giúp hệ xương phát triển khỏe mạnh. Các sản phẩm như phô mai, sữa chua cũng rất tốt cho trẻ.
6.4. Rau xanh và trái cây
Rau củ quả không chỉ bổ sung vitamin mà còn hỗ trợ hệ tiêu hóa, giúp bé hấp thu dinh dưỡng tốt hơn. Một số loại tốt cho xương và cơ, hỗ trợ bé tập đi như:
- Rau xanh đậm: cải bó xôi, rau bina, bông cải xanh
- Trái cây giàu vitamin C: cam, kiwi, dâu tây
6.5. Thực phẩm giàu protein
Protein giúp phát triển cơ bắp, hỗ trợ trẻ giữ thăng bằng tốt hơn. Một số nguồn protein tốt cho trẻ:
- Thịt nạc: thịt gà, thịt bò
- Trứng, sữa, phô mai
- Các loại đậu, yến mạch
6.6. Thực phẩm giàu tinh bột
Tinh bột cung cấp năng lượng giúp trẻ vận động linh hoạt hơn. Ba mẹ có thể bổ sung qua:
- Gạo, bánh mì, ngũ cốc nguyên cám
- Khoai lang, khoai tây, bắp
> Xem thêm: Cẩm Nang & Chia Sẻ
Với những mẹo đơn giản trên, ba mẹ có thể đồng hành cùng bé yêu trên hành trình tập đi. Hãy kiên nhẫn, tạo không gian an toàn và khuyến khích bé từng bước tự tin chinh phục cột mốc quan trọng này ba mẹ nhé!
